Zeven dagen oorlog – J.H.Speenhoff

Beschrijving

Koos Speenhoff was onze eerste singer-songwriter.  Hij noemde zichzelf J.H. Speenhoff, dichter – zanger, voelde zich dus meer dichter dan zanger en dat was hij ook. Hij ontwikkelde zich tot chroniqueur van zijn tijd en was ook zelf voortdurend in het nieuws. Hij begon als kunstschilder en maakte al surrealistische schilderijen voordat iemand daarvan gehoord had. Een volstrekt unieke persoonlijkheid. Elitair en volks tegelijk. Bekende Nederlander en iconische Rotterdammer. Geboren in 1869, woonde lang in Rotterdam en verhuisde tenslotte naar Scheveningen.

Daar op Seinpostduin maakt de dan 70–jarige Speenhoff  samen met zijn vrouw en haar inwonende moeder in mei 1940 de eerste oorlogsdagen mee. Daar ook schreef hij heet van de naald, direct na de inval zijn oorlogsdagboek. De totale verwarring, de chaos, ze zijn op elke bladzijde voelbaar. Maar het is zijn volstrekte eigenzinnige persoonlijkheid en stijl die dit dagboek, dat hier voor het eerst gepubliceerd wordt tot een uniek document maken. Speenhoff bereikt in dit dagboek door zijn uiterst persoonlijke taal gebruik onweerstaanbare effecten, proza dat door auteurs als Jan Greshoff en en Simon Carmiggelt terecht met dat van Nescio en Elsschot vergeleken is. In dit dagboek vernemen we niet alleen over Speenhoffs belevenissen in de eerste oorlogsdagen maar vooral ook bevat het bespiegelingen en haarscherpe analyses over  de zwaktes en motieven van zijn medemensen maar waarbij hij vooral ook zich zelf niet spaart. Het dagboek is soms zeer humoristisch zoals de beschrijving van de gedachten die bij hem opkomen afdalend in een schuilkelder opkijkend naar mooie vrouwenbenen. Maar ook is de lektuur aangrijpend culminerend in de beschrijving van zijn reis naar en wandeling door het verwoeste door hem zo geliefde Rotterdam. Hij treurt over verwoeste gebouwen maar heeft evenzeer oog voor een gestorven poesje aan de straatrand: “ Het lag op de linkerzijde met de pootjes keurig naast elkaar als verontschuldiging voor haar povere houding”

Het unieke oorlogsdagboek Zeven dagen oorlog van J.H. Speenhoff verschijnt nu voor het eerst in druk. Het werd bezorgd en geredigeerd en van een zeer uitvoerig nawoord voorzien door Jacques Klöters. De uitgave kwam tot stand in nauwe samenwerking en met hulp van Vic van de Reijt.

Het heeft een omvang van 119 bladzijden en werd in de stijl van Speenhoffs eigen vooroorlogse publicaties gezet uit de Hollandse Mediaeval van Sjoerd de Roos. Het verschijnt in een oplage van 85 in halflinnen gebonden exemplaren en een luxe editie van 15 in halfperkament gebonden boeken.

Het unieke proza van Speenhoff wacht op herontdekking. Deze uitgave beoogt een eerste aanzet daartoe te zijn.

UPDATE 25 SEPTEMBER : HET BOEK IS UITVERKOCHT